Inflacja jest wszechobecnym zjawiskiem, które ma wpływ zarówno na gospodarkę, jak i nasze codzienne życie. Jest to wskaźnik wzrostu ogólnego poziomu cen w kraju i może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki dla naszych finansów. W tym wpisie poruszymy temat inflacji w Stanach Zjednoczonych – jednej z największych gospodarek na świecie. Dowiesz się, czym dokładnie jest inflacja i jak można ją zmierzyć. Wyjaśnimy też, czym jest FED, który ma ogromny wpływ na kształtowanie polityki monetarnej i kontrolowanie inflacji.
Czym jest inflacja?
Inflacja odnosi się do wzrostu ogólnego poziomu cen towarów i usług w danym okresie. Oznacza to, że wraz z upływem czasu, ceny większości produktów i usług w gospodarce amerykańskiej rosną. Jest to ważny wskaźnik ekonomiczny ściśle monitorowany zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i konsumentów.
Inflacja jest powszechnie mierzona za pomocą dwóch wskaźników. Jednym z nich jest wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), a drugim – wskaźnik cen producentów (PPI). Monitorują one zmiany cen towarów i usług w gospodarce. Wskaźniki te zapewniają cenny wgląd w stopę inflacji, pomagając decydentom podejmować świadome decyzje dotyczące polityki pieniężnej.
Pewnie zastanawiasz się, czym się one różnią? Poniżej znajdziesz ich omówienie.
Różnica między CPI a PPI
CPI i PPI to główne wskaźniki, które pomagają mierzyć i śledzić zmiany związane z inflacją w Stanach Zjednoczonych.
CPI, czyli wskaźnik cen towarów konsumpcyjnych jest najczęściej stosowanym wskaźnikiem inflacji. Opracowuje go Biuro Statystyki Pracy (Bureau of Labor Statistics). Mierzy on zmiany cen towarów i usług zakupionych przez gospodarstwa domowe. Wskaźnik ten nazywamy również „indeksem kosztów życia”.
CPI mierzy różnice w cenach składających się na koszyk dóbr i usług. Koszyk ten obejmuje szeroki zakres produktów, m.in. żywność, mieszkanie, transport, opiekę zdrowotną edukację czy rozrywkę. CPI jest wyrażany jako procentowa zmiana w konkretnym okresie, np. miesiąc do miesiąca czy rok do roku.
PPI, czyli wskaźnik cen producentów jest drugim istotnym wskaźnikiem amerykańskiej inflacji. Jest on również opracowywany przez Biuro Statystyki Pracy i mierzy zmiany cen towarów na poziomie producentów. PPI obejmuje ceny surowców, materiałów i innych produktów używanych w procesie produkcji.
Co więcej, PPI może służyć jako wczesny wskaźnik inflacji, trochę na zasadzie przewidywania. Chodzi o to, że zmiany cen na poziomie producentów mogą wpływać na ceny konsumenckie w przyszłości.
Jak możesz zauważyć, główna różnica polega na tym, że po jednej stronie mamy konsumentów (CPI), a po drugiej producentów i usługodawców (PPI). Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, oba wskaźniki są regularnie publikowane przez Biuro Statystyki Pracy. Stanowią one ważne źródło informacji na temat wzrost ogólnego poziomu cen towarów i usług w Stanach Zjednoczonych. Są szeroko analizowane przez ekonomistów, analityków rynkowych i decydentów politycznych. Wszystko po to, aby monitorować poziom inflacji i podejmować odpowiednie działania w celu zarządzania nią.
FED – co to takiego?
FED to System Rezerwy Federalnej, czasami nazywany też Rezerwą Federalną. To bank centralny Stanów Zjednoczonych, czyli odpowiednik Narodowego Banku Polskiego.
Rezerwa Federalna odpowiada za politykę pieniężną USA, dbając o prawidłowe funkcjonowanie całego systemu bankowego. FED jest niezależną instytucją rządową, która działa na podstawie ustawy federalnej.
FED zajmuje się m.in.:
- utrzymaniem stabilnego poziomu stóp procentowych,
- zapobieganiem inflacji,
- niwelowaniem bezrobocia,
- monitorowaniem stabilności finansowej,
- prowadzeniem badań ekonomicznych i różnego rodzaju analiz,
- regulacją ilości pieniądza występującego w obiegu.
FED jest kluczowym organem zarządzającym amerykańską gospodarką. Odgrywa też istotną rolę w kształtowaniu warunków finansowych i stabilności gospodarczej w Stanach Zjednoczonych.
Inflacja w Stanach Zjednoczonych na przestrzeni lat
Na wykresie poniżej możesz zobaczyć, jak prezentował się poziom inflacji w Stanach Zjednoczonych na przestrzeni lat. Wybraliśmy przedział czasowy od 2015 roku do 2023 roku. Jak możesz zobaczyć, sytuacja wyglądała najgorzej w lipcu 2022 r., gdy poziom inflacji wynosił 9,1%.
Kliknij tutaj, aby przejrzeć dokładnie wykres. Po przejściu do linka przedział czasowy będziesz musiał ustawić sobie indywidualnie. Możesz tam sprawdzić również aktualną sytuację inflacyjną USA, jak i innych krajów.
Ile obecnie wynosi inflacja w Stanach Zjednoczonych? Dane z sierpnia 2023
Poziom inflacji, czyli wskaźnik CPI w USA wyniósł w sierpniu 3,7% rdr., w lipcu było to 3,2% rdr. Co to właściwie oznacza? Mniej więcej tyle, że roczna dynamika CPI* w Stanach Zjednoczonych wzrosła drugi miesiąc z rzędu. Przypomnimy, że wcześniej przez 12 miesięcy spadała.
*Roczna dynamika CPI oznacza procentową zmianę wskaźnika CPI w porównaniu do tego samego miesiąca, ale w poprzednim roku.
Warto jednak wspomnieć, że sierpniowy wzrost inflacji w Stanach nie był dla nikogo zaskoczeniem. W pewnym sensie zdumiewająca okazała się tylko jego skala. Zakładano, że roczna dynamika amerykańskiego CPI podniesie się do 3,6%. Głównymi czynnikami mającymi na to wpływ są droższe paliwa i utrzymująca się presja inflacyjna w sektorze usług.
Jeśli chodzi o skalę miesiąca, wzrost cen koszyka dóbr konsumpcyjnych oszacowano na 0,6% mdm. Trzeba podkreślić, że mamy tutaj przykład największego miesięcznego przyrostu od czerwca 2022 roku.
Co w największym stopniu wpłynęło na wzrost poziomu amerykańskiej inflacji? Przede wszystkim drożejące paliwa – cena benzyny wzrosła aż o 10,6% w skali miesiąca, oleju napędowego o 9,1% w skali miesiąca. Odnotowano 2% wzrost cen (w skali miesiąca) związanych z usługami transportowymi. Wzrosły też ceny żywności oraz koszty mieszkaniowe. W porównaniu do lipca br. zauważono wzrost cen niemal w każdej kategorii.
Warto dodać, że dla perspektyw polityki monetarnej liczy się jednak w głównej mierze inflacja bazowa. Mowa tutaj o wskaźniku z wyłączeniem paliw, energii i żywności. Bazowa CPI wyniosła w sierpniu 0,3% mdm. i 4,3% rdr. W tym przypadku sporym zaskoczeniem okazał się wyższy od rynkowego konsensusu (0,2% mdm.) przyrost w skali miesięcznej. Jeśli chodzi o roczną dynamikę inflacji bazowej w USA, był to najniższy odczyt od września 2021 roku.
Wyjaśnienie skrótów:
- mdm. – miesiąc do miesiąca,
- rdr. – rok do roku.
Co wpływa na poziom inflacji?
Wśród głównych przyczyn inflacji w Stanach Zjednoczonych, wymieniamy:
- wzrost popytu – w sytuacji, gdy popyt na określone towary i usługi przewyższa podaż, ceny mogą rosnąć,
- polityka monetarna – decyzje podejmowane przez FED w zakresie stóp procentowych i dostępności kredytu mogą wpływać na inflację. Obniżenie stóp procentowych i łatwiejszy dostęp do kredytu może stymulować popyt i przyczyniać się do wzrostu inflacji,
- wzrost kosztów produkcji –jeśli koszty produkcji (płace, surowce, energia czy transport) rosną, przedsiębiorstwa mogą przenieść te koszty na konsumentów w postaci wyższych cen. Przykładowo wzrost cen ropy naftowej może wpływać na ceny paliwa i transportu,
- czynniki zewnętrzne – wydarzenia na arenie międzynarodowej, np. zmiany cen surowców, kursów walut czy handlu międzynarodowego, również mogą wpływać na inflację.
Powinieneś wiedzieć, że inflacja jest złożonym i dynamicznym zjawiskiem, które wynika z oddziaływania wielu czynników. Federal Reserve (FED) i inne instytucje monitorują te czynniki i podejmują odpowiednie działania. Ich celem jest kontrola inflacji i utrzymania jej na poziomie, który wspiera stabilność gospodarczą.
Skutki inflacji
Skutki inflacji w Stanach Zjednoczonych mogą mieć znaczący wpływ na wiele dziedzin życia. Jedną z najbardziej znaczących konsekwencji jest spadek siły nabywczej konsumentów. Chodzi o to, że wraz ze wzrostem cen zmniejsza się ilość towarów i usług, które można nabyć za daną kwotę pieniędzy. To z kolei może prowadzić do spadku ogólnych wydatków konsumenckich i spowolnienia wzrostu gospodarczego.
Co więcej, inflacja obniża też realną wartość oszczędności i aktywów o stałym dochodzie. Osoby posiadające aktywa o stałym dochodzie, np. obligacje lub renty, mogą odczuć negatywne skutki inflacji. Wzrost cen może sprawić, że stracą zdolność do utrzymania standardu życia, do jakiego przywykli.
Gdy ceny towarów i usług rosną, wtedy pieniądze posiadane na koncie (i inne aktywa) tracą na wartości. Oznacza to, że za te same środki finansowe można kupić mniej dóbr i usług niż wcześniej. Przykładowo: jeśli inflacja wynosi 3%, to w ciągu roku koszty zakupu większości towarów i usług mogą wzrosnąć o tę wartość. To może prowadzić do zmniejszenia siły nabywczej i utraty wartości oszczędności.
Inflacja może również wpływać na rynki finansowe. Część inwestorów może dostosowywać swoje strategie inwestycyjne w celu złagodzenia skutków rosnących cen.
Podsumowanie
W tym wpisie omówiliśmy istotne zagadnienia dotyczące inflacji w Stanach Zjednoczonych. Wyjaśniliśmy pojęcie inflacji, jej przyczyny oraz skutki. Omówiliśmy też różnicę między wskaźnikami CPI a PPI, które odzwierciedlają zmiany cen w gospodarce. Przedstawiliśmy również sierpniowy odczyt wskaźnika inflacji.
Warto mieć na uwadze, że sytuacja inflacyjna w USA wpływa też w pewnym stopniu na rynek polski. Z tego względu wskazane jest monitorowanie zmian zachodzących w Stanach Zjednoczonych.
Źródła grafik:
- investing.com (screenshot)
- Image by 8photo on Freepik
- Image by wirestock on Freepik
- Image by Freepik
- Image by HelloDavidPradoPerucha on Freepik
Brak komentarzy